De oplettende lezer heeft misschien al opgemerkt dat dit niet de eerste keer is dat ik een advocaat in de spotlight zet. Maar de ene advocaat is de andere niet, en het leek me weleens interessant om eenzelfde beroep van twee verschillende kanten te belichten. Dus haalde ik Frederik Vanhoutte (27) erbij, een jonge, intelligente stagiair-advocaat die zijn sporen momenteel verdient bij tweetalig Brussels advocatenkantoor Origolex. Wat houdt dat precies in, stage lopen aan de balie? Waar kruipt het meeste tijd in? Mag je als stagiair alleen maar koffiezetten, of mag je ook al eens een zaak gaan pleiten? Je leest het hier:

Wat doe jij, en hoe lang al?

Ik werk nu bijna 2 jaar op de kop als stagiair-advocaat. Technisch gezien ben je de eerste 3 jaar van je carrière als advocaat een stagiair, en als je na afloop aan je stageverplichtingen hebt voldaan dan mag je jezelf officieel advocaat noemen.

Wat is eigenlijk het grootste verschil tussen de taken van een stagiair-advocaat en die van een ‘echte’ advocaat?

Dat hangt er maar net van af bij wie je terechtkomt. Je kunt niet meteen bij afstuderen voor jezelf starten, maar hebt effectief een advocaat als stagemeester nodig voor wie je gedurende die 3 jaar als het ware “in dienst” werkt. De relatie tussen jou en je stagemeester bepaalt in grote mate welke verantwoordelijkheden je als stagiair krijgt toegewezen, en dat hangt dan weer heel erg af van het kantoor waar je terechtkomt. Die ervaring als stagiair gaat voor heel veel mensen dan ook verschillend zijn, gaande van je enkel en alleen bezighouden met het uitpluizen van dossiers, tot zaken effectief mogen gaan pleiten voor de rechtbank. Zelf vind ik dat het verschil tussen stagiair en volwaardig advocaat vooral in de mate van vrijheid ligt, want alleen als advocaat bepaal je zelf hoe je werkdag eruitziet.

En kun je in die eerste 3 jaar al zeggen dat je in een bepaalde materie gespecialiseerd bent?

Ook dat hangt een beetje af van het kantoor waar je stage loopt, en van je eigen persoonlijke insteek. Sommige stagiaires maken zich in die 3 jaar een echte niche eigen, al gebeurt dat meestal in de wat grotere kantoren. Hier in ons kantoor komt er een beetje van alles binnen, al gaat het merendeel van mijn werkuren toch vooral naar conflicten tussen handelaars. Ik zou mezelf nu dan ook omschrijven als een generalist met een commerciële focus.

Oké. Hoe ziet een werkdag er voor jou ongeveer uit?

Dat varieert heel erg naargelang de werkdruk en welke soort taken er op mijn bord liggen. Op een normale dag werk ik ongeveer van 9 tot 18u, maar het gebeurt regelmatig dat ik pas na 22u naar huis ga. Ze laten me hier gelukkig vrij om mijn eigen uren te bepalen, zolang het werk maar gedaan is.

Als stagiair (en enige Nederlandstalige stagiair) ben ik hier bijvoorbeeld de facto degene die zaken voor de Nederlandstalige rechtbanken gaat inleiden. Dat betekent kort samengevat meestal dat er data worden vastgelegd om een zaak nadien uitgebreid te gaan pleiten, al kunnen hele simpele dossiers ook wel meteen gepleit worden. Concreet vertaalt zich dat soms in heel lang wachten om een zaak 3 minuten lang in te leiden.

Ik deel mijn dag voor de rest eigenlijk in op basis van wat het meeste dringt, en als ik tijd over heb probeer ik te anticiperen op toekomstig werk.

Het gros van mijn tijd spendeer ik aan het nalezen, opmaken en editen van documenten, zoals bv. het nalezen van contracten, het bekijken van stukkenbundels, het schrijven van conclusies, het nalezen van conclusies van de tegenstrever, het samenvatten van een vonnis en mijn interpretatie hiervan overmaken aan de klant… Het is dan ook een groot voordeel als je goed om kunt met Word.

Daarnaast moet er ook veel gebeuren als voorbereiding op een pleitdag, zoals recente rechtspraak opzoeken, nadenken over hoe je pro-argumenten zo duidelijk mogelijk kunt uitleggen, anticiperen op mogelijke contra-argumenten en vragen van tegenpartij of rechter, etc.

Ik zit ook regelmatig in vergaderingen met klanten of tegenpartijen (contractonderhandelingen, pogingen tot minnelijke regeling, strategiebeslissingen, …), hang vaak met klanten/griffies/ deurwaarders en andere advocaten aan de telefoon, en heb ook heel wat mailtjes te beantwoorden. Een typische dag beschrijven is daarom ook moeilijk, want variatie is eigen aan de advocatuur.

Als een vonnis eenmaal is geveld, moet je de uitvoering vervolgens ook nog opvolgen, hetgeen betekent dat je op elk moment minstens 50 zaken hebt die nog lopende zijn. Dat overzicht bewaren en onthouden wat je in welk dossier nog moet doen, dat vind ik soms best moeilijk.

Wat vind je het leukste aan deze job?

De uitdaging. Soms komt er iets binnen en denk ik “Daar heb ik nog nóóit van gehoord. Hoe gaan we dat aanpakken?” Dan begin je van nul, en als het dan een succes wordt, is het zo tof dat je echt voor waardevolle input hebt kunnen zorgen. Daarnaast hou ik ook van de variatie qua soorten dossiers en soorten taken die ik voorgeschoteld krijg, en van de flexibiliteit. Het is een beetje geven en nemen; soms moet je inderdaad langer doorwerken, maar als ik eens overdag iets moet regelen bij de gemeente ofzo, dan kan dat ook gewoon.

Wat moet je goed kunnen als je advocaat wil worden?

Goed georganiseerd zijn, dat overzicht steeds kunnen bewaren. Over een analytisch, logisch denkvermogen beschikken… En toch ook over enige taalvaardigheid; de manier waarop je iets zegt of schrijft kan een ongelooflijk verschil maken. Zelfs als je het allerbeste argument hebt – als je dat op een heel onhandige manier verwoordt, komt het helemaal niet overtuigend over.

Wat vind je dan weer minder leuk aan jouw job?

De stress om iets te vergeten. Dat is me misschien 1 of 2 keer overkomen en had gelukkig nooit echt gevolgen, maar da’s niet leuk.

Welk advies zou je geven aan iemand die overweegt om advocaat te worden?

Tijdens mijn studies heb ik gemerkt dat er heel wat mensen in de aula zaten die daar niet per se wilden zijn. Rechten is een beetje een ‘vanillekeuze’ voor heel veel mensen die niet weten wat ze willen doen. Ik vind dat een vreselijke motivatie.

Daarom: als je overweegt om rechten te gaan studeren, denk éérst heel goed na over wat je nadien qua werk precies wil doen. Het is zonde om vijf jaar unief aan rechten te spenderen en dan achteraf spijt te krijgen van je keuze, gewoon omdat het zogezegd een mooi diploma is. Het is ook een richting waar het concept van geld verdienen aan vasthangt. Waanzinnig – zeker als je ziet dat er zoveel stagiairs zijn die zelfs onder het armoedeniveau beginnen.

Dat zou je inderdaad niet verwachten.

Niet allemaal he. Maar die zijn er zeker. Het voordeel is dat als je afstudeert als jurist, je wel nog veel richtingen uitkunt, bv. business, administratie, consultancy… Je hoeft dus niet per se advocaat te worden, maar de richting blijft toch vrij specifiek. Je moet in ieder geval een beetje houden van systemen, van inzicht krijgen in hoe dingen werken en georganiseerd zijn.

Hoe ben jij stagiair advocaat geworden?

Ik heb eerst een Bachelor in geschiedenis behaald. Daar zag ik toen niet echt meer een toekomst in, en ben toen overgeschakeld naar rechten, waar ik tijdens mijn eerste studie al een beetje van geproefd had. Na mijn afstuderen ben ik hier bij Origolex begonnen.

26/09/2019