Levensverhaalschrijver, wie had gedacht dat je daar je beroep van kon maken? Mikis Dormaels (33) mag elke dag bij onze oudste generatie op de koffie en krijgt daar niet alleen koekjes maar ook talloze boeiende verhalen voorgeschoteld. Narratieve zorg heet zoiets, want aandachtig luisteren blijkt een uiterst doeltreffende manier om oudere en bejaarde mensen geestelijk gezond en dus gelukkig te houden. Benieuwd naar wat dat precies inhoudt?

Wat doe jij, en hoe lang al?

Ik werk sinds september 2010 als levensverhaalschrijver voor het CGG (Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg) in Brussel; ons team verleent er wat je ‘narratieve zorg’ noemt. Ik ga telkens gedurende een half jaar verschillende keren op huisbezoek bij ouderen in Brussel, waar we dan een gesprek aangaan over zijn of haar leven. Na afloop schrijf ik dat verhaal dan op in een boek, dat de oudere tot slot overhandigd krijgt.

Klinkt interessant. Hoe ziet jouw werkdag er concreet uit?

Ik begin om 9u, meestal met het beantwoorden van mailtjes. Die komen bv. van andere organisaties in Brussel die willen overleggen of samenwerken, van ouderen of hun familieleden die vragen hebben, gaan over de vormingen die wij geven, etc.

De rest van mijn tijd gaat verder voornamelijk naar het opmaken van mijn planning, de huisbezoeken zelf, en het uitschrijven van de verhalen. En sinds een jaar of drie geef ik dus ook regelmatig vormingen voor ouderen over bepaalde thema’s (beter slapen, doelen stellen …). Rond 17u zit mijn werkdag erop en vertrek ik richting station.

Hoe verloopt zo’n huisbezoek precies?

We gaan in totaal zo’n 12 keer bij iemand langs, en de gesprekken duren meestal een uur tot anderhalf uur. We werken telkens een bepaald thema uit, daar hebben we een speciaal programma voor ontwikkeld.

Enerzijds vinden mensen het natuurlijk fijn dat er iemand naar hen luistert, en da’s belangrijk want vaak zijn oudere mensen wat vereenzaamd, vooral in een grootstad zoals Brussel. Maar door over hun verleden te praten, worden mensen eveneens aan hun eigen kunnen herinnerd, en ook dat heeft een hele positieve invloed op hoe ze zich voelen.

Wat vind je het leukste aan deze job?

Het contact met de mensen sowieso, en wat ze te vertellen hebben is ook gewoon super boeiend. Elk gesprek is bij wijze van spreken een privéles geschiedenis.

Maar ik vind het ook leuk om te weten dat ik bijdraag aan een ‘hoger goed’. De gesprekken zelf hebben een positieve invloed op de ouderen, maar door de levensverhalen ook te delen met de mensen die voor hen zorgen wordt er ook aandacht besteed aan wie deze mensen écht zijn en hoe hun leven hiertoe heeft bijgedragen.

Wat moet je goed kunnen als je levensverhaalschrijver wil worden?

Je moet interesse hebben in ouderen en hun leefwereld, en oprecht geïnteresseerd zijn in wat ze te vertellen hebben, da’s het voornaamste. Verder moet je natuurlijk (actief) kunnen luisteren, empathisch zijn en toch ook een vlotte tekst kunnen schrijven.

Wat vind je dan weer minder leuk?

Goh … je werkt met mensen, dus het lijkt me logisch dat niet iedereen altijd een even goede dag beleeft, en dat dus niet elk gesprek altijd even vlot verloopt. Het kan soms ook moeilijk zijn om een gesprek af te ronden omdat je ziet dat mensen niet willen dat je vertrekt. Maar dat valt uiteindelijk allemaal goed mee hoor. Verder durf ik het uitschrijven van de verhalen nog weleens uit te stellen, en dat maakt het uiteindelijk alleen maar moeilijker. Maar als een boek eenmaal af is, geeft me dat wel voldoening.

Hoe word je levensverhaalschrijver?

Helaas bestaat er voorlopig niet echt een opleiding voor. Ik ben er eigenlijk ook maar per toeval ingerold, omdat er op mijn stageplaats (tijdens mijn studie voor polyvalent welzijnsmedewerker) al enigszins plannen waren voor een soortgelijk project, en ik mijn eindwerk vervolgens over levensverhalen heb gedaan. Ik heb daar toen iemand van het CGG voor geïnterviewd, en dat leidde uiteindelijk – geheel toevallig dus – tot een job.

Ik zou zeggen: kies bv. voor sociaal werk en specialiseer je tijdens die studies in ouderen, dan heb je alvast een goeie basis. Een aantal rusthuizen zijn al met gelijkaardige projecten bezig, dus misschien lukt het nadien op die manier. Of je zou het op eigen houtje kunnen proberen; er zijn enkele mensen die daar als zelfstandige hun beroep van hebben weten te maken.

 

29/04/2017