Sofie is kleuterjuf

Geen wonder dat de kinderen van de eerste kleuterklas van het Boodschapinstituut in Schaarbeek zo vrolijk en uitgelaten zijn; zij kunnen namelijk de hele dag genieten van de toewijding en aandacht van Sofie Vos (34), een enthousiaste kleuterjuf uit Scherpenheuvel. Ik neem plaats op een van de (piepkleine) stoeltjes in het kleurrijke klasje en steek meteen van wal:

Wat doe jij, en hoe lang al?

Ik ben ondertussen 12 jaar in het onderwijs aan het werk, de laatste vijf daarvan als kleuterjuf. Daarvoor heb ik in verschillende kleuterscholen als GOK-leerkracht (voor kinderen met moeilijkheden) en als zorgcoördinator gewerkt.

Wat is eigenlijk het verschil tussen een kleuterleider en een kinderverzorger?

In de kleuterschool vermindert het zorgende aspect van de job, dus je brengt steeds minder tijd door met dingen zoals pampers verversen, eten geven en neuzen snuiten.

Ook inhoudelijk is er een verschil met werken in een kinderopvang. Als kleuterleider moet je van de overheid bepaalde ontwikkelingsdoelstellingen bereiken, gaande van de kleuters leren knippen tot een zeker niveau van taalvaardigheid bekomen, en moet je dus kort gezegd heel goed nadenken over het soort activiteiten dat je voor de kleuters organiseert.

Oké. Hoe ziet een werkdag er voor jou ongeveer uit?

Eigenlijk begint mijn werk al tijdens het weekend. Elke week werken we rond een bepaald thema, en dat thema moet ik op voorhand uitwerken. Dat betekent dat ik tijdens het weekend toch minstens een halve dag besteed aan het samenstellen en voorbereiden van een hele lijst activiteiten die enerzijds passen bij het thema, maar ook aansluiten bij de ontwikkelingsdoelen die de overheid ons heeft opgelegd.

Ik kom elke dag rond 8u15 aan op school, een kwartier later gaat de bel en komen de kleuters in de kring zitten. Dan overlopen we samen welke dag het is, wat we allemaal gaan doen die dag, en dan zwermen ze uit in de klas.

Ik bied in de verschillende hoeken van de klas allerlei thema-activiteiten aan; sommige kunnen de kleuters zelfstandig doen, bij andere hebben ze mijn hulp nodig. Maar ze kunnen even goed gewoon bv. gaan spelen met de poppen, de puzzels of in de autohoek, dat mogen de kinderen zelf kiezen.

Na de speeltijd en de middagpauze (per week heb je ook een aantal toezichten en refterdiensten) volgt er weer een kort kringmoment en dan zetten we in principe de ochtendactiviteiten verder. Lijkt simpel, maar er is overal heel goed over nagedacht.

Op het einde van de dag blikken we samen kort terug op wat we allemaal gedaan hebben en sluiten we meestal af met een verhaal of spelletje. Om 15u30 gaan de kleuters weer naar huis en ben ik ook zo goed als klaar. Maar – elke avond moet ik thuis nog wel een verslag maken, daar kruipt ook nog wel wat tijd in.

Wat vind je het leukste aan je job?

De kinderen uiteraard, hun spontaniteit. De evolutie die een kindje tijdens het jaar doormaakt vind ik ook heel leuk om te zien, en dan weten dat ik daar toch ook een zeker aandeel in heb, dat is heel fijn, heel dankbaar.

Wat moet je goed kunnen als je kleuterleider wil worden?

Ten eerste moet je creatief zijn. Niet alleen wat betreft het vele knutselen en uitwerken van de activiteiten, maar je moet ook creatief kunnen denken en doen.

Daarnaast moet je ook flexibel zijn. Enerzijds valt er bv. wel eens een turnuur weg, komt er een oudercontact bij, etc. en dan moet je je eigen planning kunnen aanpassen. Anderzijds moet je ook altijd inspelen op wat een kind op dat moment nodig heeft; zo worden bv. onze thema’s wel eens aangepast aan onderwerpen waar de kinderen mee aankomen.

Verder moet je goed georganiseerd zijn en ook de administratieve kant zorgvuldig bijhouden, dat aspect mag je toch niet onderschatten.

Zijn er ook minder leuke aspecten?

Na een intensieve dag is die administratieve opvolging vaak het laatste waar je zin in hebt, maar dat hoort er nu eenmaal bij.

Ook niet evident is het feit dat je soms moeilijke gesprekken met ouders moet aangaan als hun kindje moeilijkheden blijkt te ondervinden. Maar, als je een goeie samenwerking kunt bekomen, dan kun je zo’n kind soms toch veel verder krijgen dan aanvankelijk gedacht, en dat vind ik dan wél weer heel leuk.

Tot slot mag je het werk buiten de schooluren écht niet onderschatten. ’s Avonds, in het weekend, oudercontacten, schoolfeesten, vergaderingen… En hoewel we inderdaad veel vakantie hebben, gaat er altijd een deel van die tijd naar voorbereidingen thuis en op school.

Welk advies zou je geven aan iemand die overweegt om kleuterleider te worden?

Een keer zelf meedraaien, dat kan echt een eye opener zijn. Ken je iemand in het kleuteronderwijs, of zoek je eigen kleuterjuf van vroeger eens op en vraag of je een dag in de klas mag komen zitten – scholen staan daar zeker voor open.

Ik zou zeker ook aanraden om, als je pas afgestudeerd bent, werk te zoeken binnen dezelfde scholengroep. Tot je ‘vast benoemd’ bent (d.i. werkzekerheid binnen het onderwijs), en dat duurt minstens een aantal jaar, is het niet vanzelfsprekend om direct een schooljaar lang werk te vinden. De eerste paar jaren moet je vooral bereid zijn om de ene interim na de andere te doen, en meestal in een heel aantal verschillende scholen. Als je dan binnen dezelfde scholengroep kunt blijven werken, tellen alle uren mee voor je uiteindelijke vaste benoeming.

Hoe ben jij kleuterjuf geworden?

Ik heb 3 jaar kleuteronderwijs gestudeerd. Daarna kun je, als je wil, bv. lager of buitengewoon onderwijs bijstuderen, maar dat hoeft niet.

24/04/2018
Om privacyredenen zijn de kinderen in de foto’s onherkenbaar gemaakt.

Coverfoto door het Boodschapinstituut.

Klik hier en kom meer te weten over de opleidingsmogelijkheden om zelf kleuterleider te worden.